Vlam in de pan blussen
Een vlam in de pan is één van de meest voorkomende oorzaken van woningbranden. Een kleine vlam kan snel uitbreiden tot een grote woningbrand als u niet weet hoe u de brand op de juiste manier kunt blussen. In dit blog vertellen wij u alles over de vlam in de pan en wat u juist wel en niet moet doen.
Inhoud:
- Wat is een vlam in de pan en hoe ontstaat het?
- Ook bij inductie kan de vlam in de pan slaan
- Een vlam in de pan blussen
- Onbetrouwbare blusdekens
- Stappenplan bij een vlam in de pan
Wat is een vlam in de pan en hoe ontstaat het?
Een vlam in de pan houdt simpelweg in dat de inhoud van de pan in brand vliegt. Dit kan gebeuren wanneer hete olie of boter overkookt en in contact komt met de hittebron onder de pan.
De inhoud van de pan hoeft niet per se in contact te komen met de hittebron. Olie heeft een ontbrandingstemperatuur van 315 graden Celsius. Wanneer de braadpan of koekenpan langdurig op het fornuis blijft staan of de frituurpan een te hoge temperatuur bereikt is het mogelijk dat de olie deze temperatuur bereikt en in brand vliegt. Ook kan de inhoud van de pan droog koken en in brand vliegen.
Dit gebeurd vaak als een pan onbeheerd wordt achtergelaten in de keuken.
Ook bij inductie kan de vlam in de pan slaan
Hoewel de kans op een vlam in de pan bij inductie aanzienlijk kleiner is dan bij koken op gas, is het bij inductie ook mogelijk dat de vlam in de pan slaat. Denk daarom niet dat u de pan op een inductieplaat veilig kunt laten staan terwijl u niet in de buurt bent: ook bij inductie kan de vlam in de pan slaan doordat de kritieke temperatuur wordt bereikt.
Een vlam in de pan blussen
Wanneer er daadwerkelijk een vlam in de pan slaat is het erg belangrijk dat u rustig blijft en de juiste blusmethode toepast.
Er gaan verschillende verhalen rond over wat nu de beste methode is om een vlam in de pan te blussen. Hieronder wordt duidelijk wat u absoluut wel en absoluut niet moet doen om de vlam in de pan te doven.
Effectieve methodes om een vlam in de pan te doven
Het blussen van een vlam in de pan op de juiste manier voorkomt erger. Hieronder leggen wij u de beste manieren uit.
1. Ontneem de zuurstof door het deksel op de pan te plaatsen.
Dit is de meest simpele en effectieve manier om een vlam in de pan te blussen. In de meeste gevallen heeft u een deksel van passend formaat binnen handbereik. Indien u geen deksel heeft voor de pan volstaat een bakplaat of dienblad (geen plastic).
Zo blust u een vlam in de pan:
- Doof de brand met behulp van de deksel of bakplaat
- Schakel de warmtebron uit
- Schakel daarna direct de afzuigkap uit
- Laat de pan minimaal een uur afkoelen
- Laat de pan op het fornuis staan en ga er niet mee lopen
- Bel de brandweer voor een controle of de brand niet is overgeslagen naar de afzuigkap of de afvoerpijp
Het is belangrijk dat u de brandweer belt voor de nacontrole. Het kan namelijk gebeuren dat de brand direct overslaat naar de afvoerpijp en daar door brand zonder dat u dat doorheeft.
Wanneer u dan ‘s nachts ligt te slapen en niets door heeft kan het dat de brand zich heeft uitgebreid naar een grotere brand. De brandweer beschikt over speciale apparatuur waarmee gezien kan worden of er brandende deeltjes in de afzuigkap of afvoerpijp gekomen zijn.
2. Gebruik een brandblusser met geschiktheid voor brandklasse F
Brandblussers met klasse F bevatten blusschuim wat een verbinding aan gaat met olie en zodoende de brand dooft. De meest gebruikte brandblussers voor in de keuken zijn (vet)blussers met klasse ABF.
Om een frituurbrand te voorkomen bestaan er frituurpannen welke voorzien zijn van een thermostaat. Met behulp van de thermostaat kunt u in de gaten houden hoe heet de olie of het vet is. Omdat olie vlam vat bij een temperatuur van 315 graden Celsius is het belangrijk dat u zorgt dat de olie niet tot deze temperatuur komt.
Zorg er voor dat u bij het gebruik van een vetblusser gebruik maakt van de worplengte (sproeibereik) en op een veilige afstand blijft van de brandhaard.
Wat u niet moet doen bij de vlam in de pan
Sommige acties kunnen de situatie verergeren en extra letsel en schade opleveren. Dit moet u in geen geval doen.
1. Probeer niet te lopen met de pan
De eerste reactie van veel mensen is om de pan snel naar buiten te brengen. Dit is levensgevaarlijk. De kans is zeer groot dat uw uw handen brand voor u buiten bent en erger nog als u struikelt met een pan vol kokend hete vloeistof.
2. Blus een vlam in de pan nooit met water
De pan staat vaak naast de gootsteen. Gevoelsmatig gooien veel mensen even snel water in de pan. Dit moet u absoluut niet doen.
Water en olie (of vet) zijn een zeer gevaarlijke combinatie. Wanneer u water toevoegt aan brandend vet of olie ontstaat er een zeer grote steekvlam en is de kans op uitbreiding van de brand groot.
In dit filmpje van de brandweer is duidelijk te zien wat er gebeurd als er water wordt toegevoegd aan brandende olie.
3. Gebruik geen blusdeken bij een olie- of frituurbrand
Over het gebruik van blusdekens bij een vlam in de pan bestaat discussie. Een goede blusdeken is geschikt voor gebruik bij een vlam in de pan, maar niet wanneer het een vetbrand betreft.
Een onderzoek van de Nederlandse Voedsel- en warenautoriteit heeft bewezen dat het gevaarlijk is om een blusdeken te gebruiken bij het blussen van een vet- of frituurbrand. Naar aanleiding van dit onderzoek is geconcludeerd dat de norm (NEN-)EN 1869: 1997 onvoldoende bewijs is dat de deken een veilig product is volgens de Richtlijn betreffende productveiligheid (2001/95/EG) bij het blussen van olie- en vetbranden.
Het algemene advies van de brandweer is daarom om helemaal geen blusdeken te gebruiken voor het blussen van een vlam in de pan, omdat u in geval van nood hier waarschijnlijk niet bij stilstaat.
Voorkomen is beter dan blussen
Om de kans op een brand in de keuken te verkleinen is het belangrijk dat u uw hoofd erbij houdt bij het koken. Met deze simpele tips voorkomt u veel problemen.
- Loop niet zomaar weg wanneer u een pan op het vuur hebt staan. Bij een sudderpotje op een laag pitje kunt u de pan alleen laten, zolang u maar regelmatig controleert of de inhoud niet over kookt of droog kookt.
- Zet het vuur niet hoger dan nodig om temperaturen te vermijden waarop de inhoud daadwerkelijk vlam kan vatten
- Zorg er voor dat er geen brandbare materialen zoals een theedoek in de buurt van de hittebron komen om brand te voorkomen.
Heeft u na het lezen van dit artikel nog vragen? Stel uw vraag in de reacties.
